• Haqqımızda
  • Əlaqə
  • Gündəm
  • Sİyasət
  • İqtİsadİyyat
  • Sosİal
  • Cəmİyyət
  • Hadİsə
  • Bölgə
  • Dünya
  • İdman
  • Mədənİyyət
  • Dİgər
    • Tədbirlər
    • Şou-biznes
    • Yazarlar
    • Maraqlı
    • Vİdeo
backend
25.03.23 21:01
gundem / medeniyyet
11

Ermənilər Şuşa qalasının “İrəvan” qapısını qəsdən dağıdıblar - FOTO







MƏHƏBBƏT ALLAHVERDİYEV azturktv.az

Ağa Məhəmməd şah Qaçarın, çar Rusiyasının və ermənilərin çoxsaylı hücumuna sinə gərməsi ilə dillər əzbəri olan Şuşanın qala divarlarının böyük bir hissəsi işğal dövründə tamamilə dağıdılıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tarixin bir çox amansız savaşlarının şahidi olan üç girişli bu qalanın təkcə “Gəncə” qapısı günümüzədək salamat qalıb.

Qədim və əzəmətli Şuşa qalasının tarixən 3 istiqamətdən giriş qapısı olub. Bunlar “Gəncə”, “Ağoğlan” və indiyədək nişanəsi qalan “İrəvan” qapısıdır. Müxtəlif dövrlərdə - 1905-ci, 1920-ci və 1992-ci illərdə erməni silahlı birləşmələri Şuşaya hücumları zamanı, şəhərlə bərabər qapıları da dağıdıblar.

O dövrdə “İrəvan” qapısının xüsusi əhəmiyyəti vardı. Belə ki, İrəvan xanlığından, Qərbi Azərbaycandan mötəbər qonaqlar və yüklər bu qapıdan keçərək Şuşaya daxil olurdu.

Tarix üzrə fəlsəfə doktoru Fariz Xəlilli bildirir ki, “İrəvan” qapısı Şuşa qalasının əsas qapısından biri olmaqla, qalanın Qərb tərəfində yerləşir: “Pənahəli xanın dövründə inşa edilmiş qala qapısı XVIII əsrdən etibarən “İrəvan” qapısı və ya “Xəlfəli” qapısı adlandırılırdı. Buradan uzanan yol, Şuşa şəhərini Xəlfəli kəndi və İrəvan şəhəri ilə birləşdirirdi. Abidənin içəri hissəsində dörd istiqamətə keçidi olan tunelin qalıqları da diqqət çəkir. Divarların yaxınlığında müəyyən ölçülərdə hücrələrə və ya onların izlərinə də rast gəlmək olur. Qeyd edim ki, “İrəvan” qapısı tarixi Azərbaycan torpağı olan İrəvan şəhəri ilə Şuşa şəhərini əlaqəndirən əsas qapı idi. Bəzi yazılı mənbələrdə görüntüləri, planları təqdim olunsa da, hazırda həmin qapı dağılmış vəziyyətdədir. Düşmən bu tarixi abidəmizi qəsdən dağıdıb”.

Fariz Xəlillinin sözlərinə görə, “İrəvan” qapısı da Şuşa qalasının digər iki qapısı kimi əzəmətli və memarlıq üslubuna görə fərqlənib. Amma “Gəncə” qapısından fərqli olaraq, “İrəvan” qapısı oxvari tağa malik iki tərəfdən simmetrik yerləşdirilmiş iki yaruslu döyüş qüllələri ilə möhkəmləndirilibmiş. Qalanın hər 3 qapısının xüsusi rolu və əhəmiyyətli olub.
Şuşa qalasının “Gəncə” qapısından çıxan yol şəhəri Gəncə ilə əlaqələndirib. Şuşa qalasının Şimal qapısı hesab edilən “Gəncə” qapısı qala divarlarının ortasında – “Ağoğlan” və “İrəvan” qapılarının arasında yerləşir. Şuşa qalasının digər qapıları ilə müqayisədə “Gəncə” qapısı müasir dövrümüzə daha yaxşı vəziyyətdə çatıb.

Qalanın Şərq və ya “Ağoğlan” qapısının adı da şəhərin tarixindən bəhs edən sənədlərdə və bədii yaradıcılıq nümunələrində tez-tez çəkilir. 1848-ci ildə Rusiya imperiyası dövründə şəhərin Şərqində inşa edilən həbsxananın bir hissəsi qalaya birləşdirilmişdi. Bundan sonra “Ağoğlan” qapısının yeri dəyişdirilmiş və həbsxanaya giriş kimi istifadə edilməyə başlanmışdı.

Xatırladaq ki, Qarabağ xanı Pənahəli xanın göstərişi ilə tikilən Şuşa qalası 17-18-ci əsrlər feodal dövrünün memarlıq üslubuna aid nadir abidələrdəndir. İnşa olunduğu zaman uzunluğu 3,7 kilometr, hündürlüyü 8, eni 2,2 metr olan qala divarının hər 50 metrdən bir hissəsində müdafiə bürcü tikilib.

Oxşar Xəbərlər

backend
Ermənistan aviaşirkəti İrəvan - İstanbul - İrəvan marşrutu üzrə çarter reysləri həyata keçirəcək
30.12.21 21:06
gundem / dunya
backend
İrəvan Türkiyə ilə münasibətlərin normallaşdırılmasında vasitəçilik üçün Kremlə müraciət etdi
23.11.21 20:31
gundem / siyaset
backend
Şuşa 1970-1980-ci illərdə Sovet açıqcalarında - FOTO
7.01.21 21:01
gundem / medeniyyet
backend
İmişlidə orta əsrə aid gözətçi qalasının qalıqları aşkarlandı - FOTO
17.09.20 19:52
gundem / medeniyyet
backend
Lavrov: “Bakı və İrəvan vəziyyətin normallaşmasında maraqlıdır”
1.09.20 18:58
gundem / siyaset

XƏBƏR LENTİ

19:56 Putin və Zelenski Türkiyəyə səfər edəcək
19:52 “Qarabağ” basketbol komandası yaradır
19:49 Rafael Ağayevin “Karate Combat”dakı növbəti rəqibi bəlli oldu
19:47 Goranboyda minik maşını aşdı: Xəsarət alanlar var - FOTO
19:44 Daha bir qazi sağalaraq Vətənə geri dönüb - FOTO
19:42 Oğuzda avtomobil aşıb: Xəsarət alanlar var - FOTO
19:40 Laçından göz oxşayan görüntülər - FOTO
19:37 Xətaidə 53 yaşlı qadın yol-nəqliyyat hadisəsində xəsarət alıb
19:31 Azərbaycan və Pakistan investisiyaların təşviqini müzakirə edib - FOTO
19:29 KOBİA və bp-dən KOB-ların neft-qaz şirkətlərinin təchizat zəncirində iştirakına dəstək - FOTO
19:27 Sabahdan bəzi qoruq və muzeylərə əcnəbilər üçün giriş qiymətlərində dəyişikliklər olacaq
19:25 Əmlakını sığortalamayanlar sabahdan cərimələnəcəklərmi? - FOTO
19:22 Prezident İlham Əliyev Moldovaya səfər edib – FOTO
19:19 İlham Əliyev 28-ci Beynəlxalq Xəzər Neft və Qaz Sərgisinin rəsmi açılış mərasimində - YENİLƏNİB + FOTO
19:16 Dünya liderləri İlham Əliyevi təbrik edirlər
19:14 Azərbaycanın Səhiyyə Nazirliyində Litva Dövlət Tibbi Sığorta Fondunun Baş direktoru ilə görüş keçirilib - FOTO
19:12 Bakıda Azərbaycan və Pakistan XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr keçirildi - FOTO
19:10 “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Təhlükəsizlik Xidməti haqqında Əsasnamə”də dəyişiklik edildi
19:08 Yeni yaradılan publik hüquqi şəxslərə verilən üç aylıq müddət ləğv edildi - FƏRMAN
19:06 Prezidentdən “ASAN xidmət” mərkəzləri ilə bağlı FƏRMAN
19:04 Prezident Xarici İşlər Nazirliyinə yeni səlahiyyət verdi - FƏRMAN
19:02 İsrail Prezidenti İsxak Hersoqun Azərbaycana rəsmi səfəri başa çatıb - FOTO
21:46 İsxak Hersoq İlham Əliyevə səmimi qarşılamaya görə təşəkkür edib - FOTO
21:43 İlham Əliyev və İsxak Hersoq mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər - YENİLƏNİB + FOTO
21:40 Azərbaycanın və İsrailin birinci xanımları Qala Arxeoloji-Etnoqrafik Muzey Kompleksində olublar - FOTO
Bütün xəbərlər

Video

backend
SABİRABADDA BAYRAQ GÜNU QEYD EDİLDİ.
9.11.17 - 19:26
821
backend
http://apa.az/iqtisadiyyat-xeberleri/birja-xeberleri/bugunku-herracda-dollar-ucuzlasib-9156.html
4.04.17 - 20:56
860
backend
Göyçayda X Nar bayramı keçirilib - FOTOSESSİYA - VİDEO
8.11.15 - 01:20
773
backend
Verilişdən həmin hissəni təqdim edirik:
10.07.15 - 03:21
1 196

ƏN ÇOX OXUNANLAR

  • Günlük
  • Həftəlik
  • Aylıq
backend
Putin və Zelenski Türkiyəyə səfər edəcək
31.05.23 19:565
“Qarabağ” basketbol komandası yaradır
31.05.23 19:524
Rafael Ağayevin “Karate Combat”dakı növbəti rəqibi bəlli oldu
31.05.23 19:495
Goranboyda minik maşını aşdı: Xəsarət alanlar var - FOTO
31.05.23 19:473
Daha bir qazi sağalaraq Vətənə geri dönüb - FOTO
31.05.23 19:444
Oğuzda avtomobil aşıb: Xəsarət alanlar var - FOTO
31.05.23 19:424
backend
Putin və Zelenski Türkiyəyə səfər edəcək
31.05.23 19:565
“Qarabağ” basketbol komandası yaradır
31.05.23 19:524
Rafael Ağayevin “Karate Combat”dakı növbəti rəqibi bəlli oldu
31.05.23 19:495
Goranboyda minik maşını aşdı: Xəsarət alanlar var - FOTO
31.05.23 19:473
Daha bir qazi sağalaraq Vətənə geri dönüb - FOTO
31.05.23 19:444
Oğuzda avtomobil aşıb: Xəsarət alanlar var - FOTO
31.05.23 19:424

Maraqlı

backend
21.04.22 21:39
Paraşütü açılmayan zabit təyyarədən asılı qaldı
backend
8.04.22 21:58
Maşın sürəndə həyəcanlanan xanımı üçün KREATİV ÇIXIŞ YOLU-FOTO
backend
3.04.22 21:14
İnternetdə yardım istəyən kişiyə böyrəyini verdi
backend
24.03.22 19:45
İNANILMAZ: Ərəb şeyxi üçün elə bir "Hummer" hazırlandı ki... - FOTO
backend
17.03.22 21:06
Kosmosda oksigen istehsal etmək üçün yeni üsul tapılıb
backend
17.02.22 21:09
İsraildə yetişən nəhəng çiyələk “Ginnesin Rekordlar Kitabı”na düşdü
backend
4.02.22 21:45
Türkiyəli fermerlər mal-qaralarını qarla əhatə olunmuş çığırla gəzdirir - FOTO
backend
22.01.22 21:44
Gözdə erkən ölümü göstərən əlamət açıqlandı - FOTO
backend
14.01.22 20:50
Türkiyəli qardaşlar “Tofaş”la Şimal qütbünə getdilər
backend
15.12.21 21:45
Şimali Koreyada yeddi nəfər musiqi kliplərini izlədikləri üçün edam olunub

SƏHİFƏLƏR

  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə

SAYĞAC

BİZİMLƏ ƏLAQƏ

  • Təsisçi və Baş redaktor:Məhəbbət Allahverdiyev
  • Redaktor:Vəliyeva Bəsti
  • (+99455) 271 31 26

© 2018-2023, Azturktv.az – Bütün hüquqlar qorunur.

Saytdakı materialların istifadəsi zamanı istinad edilməsi vacibdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink vasitəsi ilə istinad mütləqdir.