• Haqqımızda
  • Əlaqə
  • Gündəm
  • Sİyasət
  • İqtİsadİyyat
  • Sosİal
  • Cəmİyyət
  • Hadİsə
  • Bölgə
  • Dünya
  • İdman
  • Dİgər
    • Mədənİyyət
    • Tədbirlər
    • Şou-biznes
    • Yazarlar
    • Maraqlı
    • Vİdeo
backend
23.11.22 18:47
gundem / medeniyyet

Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı Üzeyir Hacıbəyovun anım günüdür


MƏHƏBBƏT ALLAHVERDİYEV azturktv.az


Azərbaycanın görkəmli bəstəkarı, musiqişünas-alim, publisist, dramaturq, pedaqoq və ictimai xadim, milli operanın banisi Üzeyir Hacıbəyovun vəfat etməsindən 74 il ötür.

Sənətkar 1885-ci il sentyabrın 18-də Şuşa qəzasının Ağcabədi kəndində Əbdülhüseyn bəy və Şirinbəyim xanım Hacıbəyovların ailəsində doğulub.

O, 1899-1904-cü illərdə Qori Müəllimlər Seminariyasında təhsil alıb. Seminariyanı bitirdikdən sonra Üzeyir Hacıbəyov Cəbrayıl qəzasının Hadrut kəndinə müəllim təyin edilib. Onun dünyagörüşünün formalaşmasında seminariya böyük rol oynayıb. Hacıbəyov seminariya illərində qabaqcıl dünya mədəniyyəti ilə yaxından tanış olub.

1905-1907-ci illər inqilabı ərəfəsində Rusiyadan Bakıya gəlib, Bibiheybətdə, sonra isə “Səadət” məktəbində dərs deyib. 1907-ci ildə Bakıda Azərbaycan türkcəsində “Hesab məsələləri” və “Mətbuatda istifadə olunan siyasi, hüquqi, iqtisadi və əsgəri sözlərin türki-rusi və rusi-türki lüğəti”ni nəşr etdirib.

1911-ci ildə Üzeyir Hacıbəyov musiqi təhsili almaq üçün Moskvaya gedib, Moskva Filarmoniya Cəmiyyəti nəzdində Aleksandr İlyinskinin (1859-1920) xüsusi musiqi kursunda təhsil alıb. Moskvadan göndərdiyi satirik hekayə və felyetonlar “İqbal” qəzetində dərc olunub.

Maddi ehtiyac səbəbindən Hacıbəyov Moskvada musiqi təhsilini yarımçıq qoyub, Bakıya qayıtmağa məcbur olub. Bəstəkar Bakıya qayıdır və burada yaradıcılıq fəaliyyətini davam etdirərək, yazdığı operaları səhnəyə qoymaqla məşğul olur.

Dahi bəstəkar bədii yaradıcılığa publisistika ilə başlayıb. O, “Kaspi”, “Həyat”, “İrşad”, “Tərəqqi”, “Həqiqət”, “İqbal”, “Yeni İqbal” qəzetlərində və “Molla Nəsrəddin” jurnalında “Ordan-burdan”, “O yan-bu yan” və başqa başlıqlar altında “Ü”, “Filankəs”, “Behmankəs” kimi gizli imzalarla dövrün mühüm ictimai-siyasi, maarifçilik məsələlərinə dair çoxlu məqalə, felyeton və satirik miniatürləri ilə çıxış edib.

1908-ci il yanvarın 12-də (yeni üsulla 25-də) Bakıda Hacı Zeynalabdin Tağıyevin teatrında göstərilən “Leyli və Məcnun” operası ilə təkcə Azərbaycanda deyil, bütün müsəlman Şərqində opera sənətinin əsasının qoyulması da Ü.Hacıbəyovun adı ilə bağlıdır. Operanın librettosu Füzulinin eyniadlı poeması əsasında yazılır.

Ü.Hacıbəyov 1909-1915-ci illərdə bir-birinin ardınca “Şeyx Sənan” (1909), “Rüstəm və Söhrab” (1910), “Şah Abbas və Xurşudbanu” (1912), “Əsli və Kərəm” (1912), “Harun və Leyla” (1915) muğam operaların librettosunu xalq dastanları və rəvayətlər, Firdovsinin “Şahnamə” əsərinin motivləri əsasında yazıb.

O, Azərbaycanda musiqili komediya janrının yaradıcısıdır (komediyalarının mətnini də özü yazıb). Onun “Ər və arvad” (1909, ilk tamaşası: 1910), “O olmasın, bu olsun” (1910, ilk tamaşası: 1911), “Arşın mal alan” (1913) musiqili komediyalarında inqilabdan əvvəlki Azərbaycan məişəti, xalq adət və ənənələri öz əksini tapıb.

Ü.Hacıbəyov 1911-ci ildə musiqi təhsilini artırmaq üçün Moskvaya gedib, həmin il burada filarmonik cəmiyyətin musiqi kurslarında, 1913-cü ildə isə Peterburq Konservatoriyasında oxuyub.

1937-ci il aprelin 30-da Azərbaycan Opera və Balet Teatrında ilk dəfə tamaşaya qoyulan “Koroğlu” operası (librettosu H.İsmayılov və M.S.Ordubadinindir) Ü.Hacıbəyov yaradıcılığının zirvəsini təşkil edir.

Azərbaycan opera sənətinin incilərindən sayılan bu operada Üzeyir bəy ilk dəfə olaraq klassik opera formasına riayət edərək, bitkin ariyalar, kütləvi xor səhnələri, müxtəlif ansambllar, balet nömrələri, reçitativlər ərsəyə gətirib.

O, 1948-ci ilin 23 noyabrında, 63 yaşında vəfat edib.

Üzeyir Hacıbəyovun əsərləri dünya musiqi incilərindən sayılır.

Qeyd edək ki, Üzeyir Hacıbəyovun doğum günü uzun illərdir Azərbaycanda Milli Musiqi günü kimi qeyd olunur.

Oxşar Xəbərlər

XƏBƏR LENTİ

21:44 Səhiyyə naziri: Yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanması daim prioritetdir
21:39 NATO-nun 2026-cı ildə baş tutacaq sammiti Ankarada keçiriləcək
21:37 Ağ Ev: Uitkoff İranla müzakirələri davam etdirir
21:28 Yaşar Gülər seneqallı nazirlə təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə edib
21:25 Adil Kərimli Lerikdə vətəndaşları qəbul edəcək
21:17 Azərbaycanın üç güləşçisi Avropa çempionatında finala yüksəlib
21:14 "Formula 1": 2026-cı ildəki Azərbaycan Qran-prisinin vaxtı dəyişdirilib
21:11 Yekaterinburqda öldürülən iki azərbaycanlının nəşi yenidən ekspertiziya göndəriləcək
21:08 DİN “Sputnik Azərbaycan"da qanunsuz maliyyələşmə ilə bağlı araşdırmalara başlayıb
21:05 Bəzi ölkələrin əyalətlərindən quş və quşçuluq məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub
21:02 Beyləqanda ölümlə nəticələnən yol qəzası baş verib
20:57 Azərbaycan və Türkiyənin ali audit qurumları yeni fəaliyyət planının icrası üzrə protokol imzalayıb
20:52 ADY: Çinlə Bakı arasında yeni “dəmir yolu-dəniz-dəmir yolu” marşrutu istifadəyə verilib
20:48 Azərbaycan və Estoniya aqrar sahədə əməkdaşlıq məsələlərini müzakirə edib
20:44 Kəmaləddin Heydərov Şamaxıda vətəndaşları qəbul edib
20:41 Ceyhun Bayramov Özbəkistan xarici işlər nazirinin müavini ilə regional məsələləri müzakirə edib
20:30 Azərbaycan və Bolqarıstan XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr aparılıb
20:28 Rəcəb Tayyib Ərdoğan Azərbaycana səfər edəcək
20:24 Pakistanın Baş naziri iyulun 3-də Azərbaycana səfər edəcək
21:46 ABŞ-nin İrana hücumda Türkiyənin hava məkanından istifadəsinə dair iddialar dezinformasiyadır – RƏSMİ
21:42 İsrail İranın qərbində raket və pilotsuz təyyarələrin saxlandığı yerlərə zərbələr endirib
21:40 İran ABŞ-nin Qətərdəki bazasına azı 3 raket atıb - YENİLƏNİB-2
21:34 Ağdamda “Muğam aləmi” 7-ci Beynəlxalq Musiqi Festivalının bağlanış mərasimi keçirilib
21:29 “Qal, sənə qurban” mahnısının erməni musiqisi kimi təqdim edilməsinin qarşısı alınıb
21:26 Fərid Qayıbov “Yaşayan Əfsanə” tituluna sahib məşhur döyüş ustası ilə görüşüb
Bütün xəbərlər

Video

ƏN ÇOX OXUNANLAR

  • Günlük
  • Həftəlik
  • Aylıq
backend
Səhiyyə naziri: Yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanması daim prioritetdir
30.06.25 21:44
NATO-nun 2026-cı ildə baş tutacaq sammiti Ankarada keçiriləcək
30.06.25 21:39
Ağ Ev: Uitkoff İranla müzakirələri davam etdirir
30.06.25 21:37
Yaşar Gülər seneqallı nazirlə təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə edib
30.06.25 21:28
Adil Kərimli Lerikdə vətəndaşları qəbul edəcək
30.06.25 21:25
Azərbaycanın üç güləşçisi Avropa çempionatında finala yüksəlib
30.06.25 21:17
backend
Səhiyyə naziri: Yüksəkixtisaslı kadrların hazırlanması daim prioritetdir
30.06.25 21:44
NATO-nun 2026-cı ildə baş tutacaq sammiti Ankarada keçiriləcək
30.06.25 21:39
Ağ Ev: Uitkoff İranla müzakirələri davam etdirir
30.06.25 21:37
Yaşar Gülər seneqallı nazirlə təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə edib
30.06.25 21:28
Adil Kərimli Lerikdə vətəndaşları qəbul edəcək
30.06.25 21:25
Azərbaycanın üç güləşçisi Avropa çempionatında finala yüksəlib
30.06.25 21:17

Maraqlı

backend
15.10.24 21:11
Şah İsmayıl Xətainin 516 yaşlı fərmanının təqdimatı keçirilib
backend
31.08.24 22:38
“Ford” nasazlıq səbəbindən ABŞ-də 90 mindən çox avtomobili geri çağıracaq
backend
17.06.24 22:21
Qurbanlıq öküz qaçıb qəbiristanlığa girdi: 2 nəfər yaralanıb
backend
20.04.24 21:02
Xınalığa dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
backend
26.03.24 22:07
Bu gün dünyanın ən uzunömürlü sakini Şirəli Müslümovun doğum günüdür
backend
21.04.22 21:39
Paraşütü açılmayan zabit təyyarədən asılı qaldı
backend
8.04.22 21:58
Maşın sürəndə həyəcanlanan xanımı üçün KREATİV ÇIXIŞ YOLU-FOTO
backend
3.04.22 21:14
İnternetdə yardım istəyən kişiyə böyrəyini verdi
backend
24.03.22 19:45
İNANILMAZ: Ərəb şeyxi üçün elə bir "Hummer" hazırlandı ki... - FOTO
backend
17.03.22 21:06
Kosmosda oksigen istehsal etmək üçün yeni üsul tapılıb

SƏHİFƏLƏR

  • Haqqımızda
  • Reklam
  • Əlaqə

SAYĞAC

BİZİMLƏ ƏLAQƏ

  • Təsisçi və Baş redaktor:Məhəbbət Allahverdiyev
  • Redaktor:Vəliyeva Bəsti
  • (+99455) 271 31 26

© 2018-2023, Azturktv.az – Bütün hüquqlar qorunur.

Saytdakı materialların istifadəsi zamanı istinad edilməsi vacibdir. Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə hiperlink vasitəsi ilə istinad mütləqdir.